Twiin Afsprakenstelsel: wat is het en waarom zou ik het willen?
VWS ziet het Twiin Afsprakenstelsel als bouwsteen in het gezondheidsinformatiestelsel. Aansluiten bij het Twiin Afsprakenstelsel betekent dat je erop kunt vertrouwen dat een zorgverlener patiëntinformatie daadwerkelijk mag inzien en dat het delen van deze informatie veilig gebeurt. Alle relevante wetten en normen zijn in het Afsprakenstelsel bijeengebracht. Voldoen aan alle eisen in het Twiin Afsprakenstelsel, is ook een randvoorwaarde om databeschikbaarheid mogelijk te maken en data te kunnen laten stromen tussen zorgorganisaties. Naast passende technische voorzieningen natuurlijk.
Het één-handtekeningprincipe van Twiin zorgt er daarnaast voor dat een organisatie, zonder eerst één-op-één-afspraken te maken met alle afzonderlijke aangesloten partijen, gegevens kan uitwisselen of data beschikbaar stellen. In heel Nederland. Er hoeft niet langer voor ieder onderwerp met alle betrokken partners een nieuw convenant afgesloten te worden. Denk aan afspraken over uitwisseling van gegevens in de oncologische zorg en geboortezorg, uitwisseling van beelden en recepten buiten de regio. Dat gaat administratieve lasten en mogelijk ook datalekken schelen.
NB. Het Twiin Afsprakenstelsel is iets heel anders dan het Twiin-portaal (ook wel bekend als DVD-exit). Het Twiin-portaal is ontwikkeld als onderdeel van het Twiin-programma, een initiatief van het ministerie van VWS. In essentie is het Twiin-portaal één van de praktische toepassingen van de richtlijnen en standaarden die zijn vastgelegd in het Twiin Afsprakenstelsel voor de uitwisseling van radiologische beelden. Het Twiin Afsprakenstelsel is echter veel breder en maakt ook afspraken over andere vormen van digitale uitwisseling van medische gegevens.
Een dienstverlener kiezen
Zorginstellingen hebben een zogenaamde Twiin Dienstverlener nodig om aan te sluiten op het stelsel. Een Twiin Dienstverlener is een partner die de regie voert op de implementatie en de ontwikkeling van nieuwe zorgtoepassingen rond gegevensuitwisseling. De dienstverlener ondersteunt de deelnemers om te voldoen aan de eisen die het Twiin Afsprakenstelsel stelt. RZCC heeft zich in 2022 als dienstverlener aangemeld, net als de meeste andere regionale samenwerkingsorganisaties (RSO’s). RZCC zal als Twiin Dienstverlener gegevensdiensten in overeenstemming met het Twiin Afsprakenstelsel gaan aanbieden.
Implementatieroute de komende jaren
Collega-organisatie REN doet een pilot tot medio 2024 en daarop stellen wij als voorschot: op dit moment kan geen enkele zorgorganisatie in Nederland volledig aan het Twiin Afsprakenstelsel voldoen. Maar vanaf begin 2024 hebben de eerste belangstellenden zich gemeld. Ook hebben recent de eerste leveranciers zich als GtK-leverancier gekwalificeerd, waaronder Chipsoft en Nexus. Maar er is nog veel werk te doen. In het stelsel kiezen zorginstellingen een Twiin Dienstverlener. Dat kan door de overeenkomst met bijlagen als integrale dienstverleningsovereenkomst met RZCC te tekenen. Deze overeenkomsten zijn niet over één nacht ijs tot stand gekomen en er zijn diverse juristen bij betrokken geweest.
Het Twiin Afsprakenstelsel richt zich met name op nieuwe zorgtoepassingen voor gegevensuitwisseling onder de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) en op gegevensuitwisseling in de netwerkzorg, thema in het Integraal Zorgakkoord (IZA). De beschikbare gegevensuitwisselingen die wij onder Twiin willen uitwerken zijn beschreven in de bijlage Zorgtoepassingen. Op dit moment is de verwachting dat het om beeldbeschikbaarheid en de geboortezorg/Babyconnect gaat, waarna de andere zorgtoepassingen op de Wegiz-agenda zullen volgen. Landelijk wordt gewerkt aan de BgZ.
Vanuit die casussen volgen op een passend moment (dat zou wel eens 2025 kunnen worden) deelnemersovereenkomsten voor zorginstellingen met de landelijke beheerorganisatie. Vooralsnog is VZVZ daarvoor bedacht maar dat kan nog veranderen. Dit is de feitelijke één handtekening.
En wat betekent dit financieel?
De wettelijke verplichtingen bestonden allemaal al, Twiin legt de lat dus niet hoger dan die al lag. Veel werk ligt bij de zorginstellingen zelf. De implicatie van een rol als Twiin Dienstverlener (voor RZCC, dus) is op moment van schrijven nog niet volledig duidelijk. Er is nog geen ervaring met de inspanning die het vergt en ook de financiering van de inspanning is nog niet uitgekristalliseerd. Bij gebrek aan andere uitgangspunten wordt onze rol in 2024 uit de contributie gefinancierd.
Bijlagen